Sebum - co to jest?

Mimo że sebum jest naturalną wydzieliną gruczołów łojowych, niezbędną do prawidłowego funkcjonowania skóry, to jego nadmiar jest kłopotliwy. Gdy dochodzi do wzmożonej produkcji sebum, ujścia mieszków włosowych i gruczołów łojowych mogą się zablokować. To często prowadzi do pojawienia się problemów skórnych, np. powstawania zaskórników. Jest jednak dobra wiadomość – wprowadzając zmiany w stylu życia i codziennej pielęgnacji, możesz zmniejszyć wydzielanie sebum. Jak to zrobić? Czytaj dalej!

Z tego artykułu dowiesz się:

• czym jest sebum na twarzy i jaką pełni rolę,
• kiedy mamy do czynienia z nadmiarem sebum na twarzy,
• jakie są główne przyczyny nadmiaru sebum,
• jak uregulować pracę gruczołów łojowych, by poradzić sobie z nadmiarem sebum,
• jakie kosmetyki do pielęgnacji twarzy pozwolą Ci ograniczyć nadmierne wydzielanie łoju.

CO TO JEST SEBUM?

Zastanawiasz się czym właściwe jest sebum? Być może spotkałaś się też z inną, powszechnie funkcjonującą nazwą – łój skórny.

Najprościej mówiąc, sebum na twarzy to mieszanina substancji lipidowych produkowanych przez gruczoły łojowe. Wydzielina ta jest elementem płaszcza hydrolipidowego skóry. Łój skórny to naturalna substancja. Jej głównym zadaniem jest ochrona skóry przed szkodliwymi czynnikami zewnętrznymi, np. promieniowaniem UV czy działaniem silnych detergentów.

Najwięcej gruczołów łojowych znajduje się na twarzy, głowie, plecach oraz klatce piersiowej. To właśnie te miejsca są najbardziej narażone na nadmierne wydzielanie sebum. Z kolei gruczoły łojowe w ogóle nie występują na wewnętrznej powierzchni dłoni i stóp. Jest ich bardzo niewiele również na skórze wokół oczu.

[blog_products_carousel]

SEBUM - Z CZEGO SIĘ SKŁADA?

Skład łoju skórnego to mieszanka tłuszczów, wosku i steroli. Zawartość poszczególnych związków jest różna. W skład sebum wchodzą:

• glicerydy (monoglicerydy, diglicerydy, triglicerydy) – ok. 50 proc. substancji,
• woski – ok. 20 proc. składu,
• skwalan – ok. 10 proc. wydzieliny,
• cholesterol – ok. 1,5 proc. składu,
• pozostałe substancje, np. estry cholesterolu, węglowodory – ok. 20 proc. składu.

DLACZEGO SEBUM JEST POTRZEBNE TWOJEJ SKÓRZE?

Nadmierne wydzielanie sebum to problem nie tylko natury estetycznej, ale również zdrowotnej. Jednak sam łój skórny jest niezbędny, ponieważ wchodzi w skład płaszcza lipidowego naskórka.

Czy wiesz, jakie funkcje pełni sebum? To właśnie ono chroni przed promieniowaniem UV, bakteriami i uszkodzeniami mechanicznymi. Obecność sebum powoduje też, że naskórek lepiej radzi sobie ze zmianami temperatury i utrzymuje prawidłowe pH.

Gdyby sebum nie było produkowane przez gruczoły łojowe, skóra nie byłaby w żaden sposób chroniona przed zewnętrznymi zagrożeniami. Niedobór sebum – podobnie więc jak jego nadmiar – również negatywnie wpływa na kondycję skóry.

Co ciekawe, ludzki organizm z wiekiem wytwarza coraz mniej sebum. Z tego względu osoby starsze mają często matową, suchą i cienką skórę, wrażliwą na działanie czynników zewnętrznych.

WYDZIELANIE SEBUM - JAKIE CZYNNIKI MAJĄ NA NIE WPŁYW?

Wśród czynników wpływających na pracę gruczołów łojowych wymienia się:

• hormony – niektóre z nich mają wpływ na aktywność gruczołów łojowych i mogą zarówno hamować, jak i wzmagać ich pracę. Oddziałują na nie m.in. estrogen, progesteron czy testosteron. Z łojotokiem bardzo często mamy też do czynienia w okresach zaburzeń gospodarki hormonalnej (nawet tych fizjologicznych). Większą produkcję łoju można zaobserwować nie tylko w trakcie dojrzewania, ale też podczas ciąży, menstruacji i menopauzy.
• wiek – nasza skóra, podobnie jak i my, zmienia się wraz z wiekiem. Wygląda zupełnie inaczej, gdy jesteśmy dziećmi i nastolatkami. Ewoluuje także na różnych etapach dorosłości. Najwięcej sebum obserwuje się na skórze nastolatków w okresie dojrzewania. Z kolei u osób, które ukończyły 40-50 lat, łoju skórnego jest coraz mniej. To właśnie dlatego wraz z wiekiem cera jest bardziej podatna na przesuszenie i potrzebuje kosmetyków o odżywczych formułach. Najlepiej wówczas wybierać produkty bogate w składniki nawilżające i natłuszczające.
• niedobór witamin – bezpośredni wpływ na wygląd naszej skóry mają również codzienne nawyki. Czy wiedziałaś, że źle skomponowana dieta może przyczyniać się do wzmożonej pracy gruczołów łojowych? Szczególną uwagę warto zwrócić na podaż witaminy A oraz witamin z grupy B (B2, B6) - ich niedobór często prowadzi do nadmiernego wydzielania sebum.
• uwarunkowania genetyczne - to jeden z elementów, który ma bardzo duży wpływ na ogólny wygląd i stan cery. Jeżeli Twoi rodzice lub dziadkowie zmagali się z łojotokiem, istnieje dość duże prawdopodobieństwo, że również zaobserwujesz u siebie jego objawy. Łojotok może mieć podłoże genetyczne, ale oczywiście nie musi.

Ilość sebum uzależniona jest też od czynników zewnętrznych, takich jak: temperatura otoczenia czy pora dnia. W gorące dni gruczoły łojowe pracują intensywniej, a według specjalistów produkcja sebum wzrasta około godziny 10 rano. Dodatkowo skóra reaguje nadmiarem sebum na jej częste dotykanie.

To jednak nie wszystkie przyczyny nadprodukcji sebum. Negatywny wpływ na pracę gruczołów łojowych może mieć także nieodpowiednia pielęgnacja. To jakie kosmetyki stosujemy na co dzień mocno oddziałuje na ogólny wygląd cery. Dobrze dobrane produkty potrafią zdziałać prawdziwe cuda, a te źle dopasowane - przynieść sporo szkód i pogłębić dotychczasowe problemy.

Do najczęstszych błędów pielęgnacyjnych należy nadmierne przesuszanie skóry czy używanie zbyt mocnych kosmetyków o działaniu oczyszczającym. Agresywne próby regulacji sebum (produkty z alkoholem, ciągłe stosowanie bibułek matujących) mogą przynieść odwrotny efekt. Więcej "grzeszków" znajdziesz w dalszej części artykułu. Koniecznie czytaj dalej, by upewnić się, czy nie popełniasz któregoś z tych błędów!

KIEDY MOŻEMY MÓWIĆ O NADMIARZE SEBUM?

Nadprodukcja sebum, często nazywana też łojotokiem, to bardzo powszechny problem pielęgnacyjny. Choć zwykle dotyka posiadaczy cery tłustej, mieszanej lub trądzikowej, to jego nadmierne wydzielanie może dotyczyć też skór suchych.

Jak to możliwe? To bardzo proste! W momencie kiedy skóra jest odwodniona, aktywuje swoje mechanizmy obronne. Gruczoły łojowe zostają pobudzone do intensywniejszej pracy, by naturalnie natłuścić cerę i zagwarantować jej odpowiednią ochronę. W efekcie nawet na suchej skórze możemy zaobserwować nadmiar łoju skórnego.

Ale jak właściwie rozpoznać, że faktycznie zmagamy się z nadprodukcją sebum? Wzmożoną aktywność gruczołów łojowych łatwo zauważyć. Najczęstszym objawem nadmiaru sebum jest mocne świecenie się i błyszczenie skóry. Cera staje się wówczas tłusta i "lepka" w dotyku.

Objawów jest jednak więcej. Rozszerzone pory, które ciężko zakamuflować nawet makijażem również mogą wskazywać na nadprodukcję sebum. Ponieważ wydzielina ta może zatkać ujścia gruczołów łojowych, na skórze pojawiają się także stany zapalne, zaskórniki oraz trądzik.

NADMIERNE WYDZIELANIE SEBUM – SKUTKI

Nadmiar sebum jest widoczny i kłopotliwy. Jeżeli Twoja skóra wydziela za dużo łoju skórnego, to najprawdopodobniej przez większość dnia wyczuwasz na niej lepką, tłustą warstwę. Na twarzy problem ten zauważalny jest głównie w strefie T (czoło, nos, broda), ale nie tylko.

Skóra zmagająca się z nadmiarem sebum zwykle nie reaguje na działanie kosmetyków matujących i zaczyna wyświecać się zaledwie kilka godzin po ich użyciu. Wzmożona praca gruczołów łojowych może wpływać też na trwałość makijażu. Gdy cera wydziela zbyt dużo łoju, make up zaczyna się błyszczeć, a kosmetyki kolorowe nie trzymają się skóry twarzy tak, jak powinny. W efekcie makijaż stosunkowo szybko traci swój nieskazitelny, świeży wygląd.

Zbyt duża ilość łoju to też idealna pożywka dla bakterii żyjących na powierzchni skóry. O wiele łatwiej więc o różnego rodzaju niedoskonałości - drobne zmiany zapalne oraz zaskórniki otwarte i zamknięte.

Co ważne, nadmiar sebum występuje nie tylko na twarzy - może dotyczyć również skóry głowy. Efektem są m.in. szybko przetłuszczające się włosy i ich nieświeży wygląd. Choć w przypadku włosów sebum także pełni funkcję ochronną, zbyt duża ilość może powodować zaburzenia mikrobiomu skalpu.

NADMIAR SEBUM NA TWARZY - BŁĘDY PIELĘGNACYJNE

Praca gruczołów łojowych zależy od wielu czynników. Wśród błędów, których skutkiem jest nadmierna produkcja sebum, należy również wymienić stosowanie kosmetyków, zwiększających wydzielanie łoju skórnego.

Często mając tłustą cerę staramy się za wszelką cenę pozbyć sebum. Regularne zbyt mocne oczyszczanie powierzchni skóry może powodować jednak odwrotny efekt. Skóra pozbawiona naturalnej ochrony w postaci łoju skórnego, reaguje nadprodukcją sebum. Zmiana pielęgnacji i stosowanie delikatniejszych kosmetyków przyniesie znacznie lepsze efekty. Składniki aktywne wielu żeli i kremów wspomagają gojenie stanów zapalnych, łagodzą podrażnienia i zmniejszają produkcję sebum w naturalny sposób.

Na co jeszcze warto zwrócić uwagę? Poniżej zebraliśmy dla Ciebie listę kluczowych nawyków, dzięki którym nadmierne wydzielanie sebum pójdzie w zapomnienie!

JAK ZMNIEJSZYĆ NADMIAR SEBUM?

Jeśli nadmierne wydzielanie sebum nie jest spowodowane zaburzeniami hormonalnymi (u mężczyzn głównie nadmiar testosteronu, a u kobiet - nadmiar progesteronu przy jednoczesnym niedoborze estrogenów), możesz wypróbować różne wskazówki pielęgnacyjne.

Jak ograniczyć nadmiar sebum? Rozwiązaniem Twoich kłopotów może okazać się:

• ograniczenie stosowania kosmetyków myjących na bazie alkoholu, które wysuszają skórę. Jeżeli korzystasz z płynu do demakijażu, pamiętaj, by wybrać kosmetyk o delikatnym, ale skutecznym działaniu. Do codziennego oczyszczania doskonale sprawdzi się np. łagodzący żel do mycia z Terapii Basic Cleaner. Jeżeli zaobserwujesz nadmiar sebum na twarzy, koniecznie przetestuj również dwuetapowe oczyszczanie.
• odkażanie skóry - użyj normalizującego kremu dla skóry trądzikowej, który zawiera kwas azelainowy o właściwościach antybakteryjnych. Kosmetyk ten reguluje procesy złuszczania naskórka oraz pracę gruczołów łojowych, dzięki czemu pozwoli Ci wyeliminować nadmiar sebum na twarzy. Oprócz tego działa matująco, więc z pewnością polubią go wszystkie posiadaczki cery tłustej i mieszanej. Co ciekawe, zawiera także olej z awokado, bogaty w nienasycone kwasy tłuszczowe, który odżywia i zmniejsza podrażnienia.
• stosowanie glinek, maseczek i peelingów – w dogłębnym oczyszczeniu skóry może pomóc Ci na przykład glinka Ghassoul lub detoksykująca maska do twarzy Dermo Expert. Jeżeli jednak zależy Ci przede wszystkim na uregulowaniu pracy gruczołów łojowych i efekcie zmatowienia, wybierz normalizującą maskę do twarzy. W pielęgnacji cery tłustej i niwelacji nadmiaru sebum pomocny może okazać się również peeling enzymatyczny Basic Cleaner stosowany 1-2 razy w tygodniu. Usuwa martwy naskórek bez przesuszenia skóry i zmniejsza widoczność porów.
• nawilżanie skóry – każda cera wymaga nawilżenia, które możesz jej zapewnić, stosując nasz krem do twarzy Pumpkin z ekstraktem z miąższu dyni. Dzięki lekkiej formule doskonale sprawdza się również jako baza pod makijaż.

Pamiętaj, że sebum wydziela się w zwiększonej ilości, gdy skóra jest narażona na kontakt z wysoką temperaturą. Myj więc cerę letnią wodą (nie zimną). Zaszkodzić może Ci też zbyt częste mycie twarzy i jej mechaniczne pocieranie po umyciu.

Aby zmniejszyć produkcję sebum i poprawić wygląd skóry, nie zapominaj o nawadnianiu się. Jeśli cera jest nawilżona od wewnątrz, gruczoły łojowe pracują mniej intensywnie. Sięgaj po czystą wodę lub ziołowe napary, które wspomagają oczyszczanie organizmu.

JAK UNIKNĄĆ NADMIARU SEBUM NA GŁOWIE?

W przypadku skóry głowy dość łatwo zauważyć nadmierną produkcję sebum. Nadaktywność gruczołów łojowych powoduje szybsze przetłuszczanie się włosów, które w efekcie wyglądają nieświeżo.

Jak zmniejszyć wydzielanie sebum, jeżeli Twoim głównym problemem jest nadmiernie przetłuszczająca się skóra głowy? Prawidłowa pielęgnacja włosów opiera się przede wszystkim na stosowaniu niedrażniących kosmetyków, w których SLS-y zostały zastąpione delikatnymi substancjami myjącymi, jak te pozyskiwane z oleju kokosowego i arganowego. Lepiej zrezygnować z ciężkich masek, a te lżejsze nakładać na włosy od połowy długości, by produkt nie dotykał skóry głowy. Możesz sięgnąć też po naturalne metody, np. stosując napar (wywar) z pokrzywy na włosy.

JAK OGRANICZYĆ NADMIAR SEBUM? DODATKOWE WSKAZÓWKI

Nie tylko optymalna pielęgnacja skóry pozwala widocznie ograniczyć nadmierne wydzielanie łoju skórnego. Możesz o siebie zadbać, wdrażając zmiany w swoim stylu życia. Wykluczenie lub ograniczenie ilości spożywanej czekolady, żywności typu fast food będzie korzystne także dla zdrowia. Jeśli dodatkowo zadbasz o odpowiednie nawadnianie organizmu, w krótkim czasie zaobserwujesz korzystne zmiany.

Twoja cera zyska również, gdy porzucisz szkodliwe nałogi, np. palenie papierosów. Jeżeli z kolei odchudzasz się, skonsultuj się z dietetykiem w kwestii przyjmowania suplementów diety, w szczególności witaminy B2.

Jak widzisz, uniknięcie nadprodukcji sebum jest łatwiejsze, niż mogłoby Ci się wydawać! Odpowiednia pielęgnacja oraz zdrowy styl życia to klucz do prawidłowego funkcjonowania gruczołów łojowych. Jeżeli zmagasz się z nadmiernym wydzielaniem sebum, przetestuj nasze porady i przekonaj się o efektach na własnej skórze!

FAQ

Jak tworzy się sebum?

Łój skórny powstaje w wyniku naturalnego procesu wydzielania sebum przez gruczoły łojowe. Trafia najpierw do mieszka włosowego, a następnie na powierzchnię skóry. Ilość wytwarzanego sebum zależy od wielu czynników, m.in. hormonów, genetyki i stylu życia.

Czy sebum to łój?

Tak, sebum to inaczej łój skórny, czyli naturalna substancja tłuszczowa produkowana przez gruczoły łojowe. Nadmierna lub zbyt mała produkcja sebum może prowadzić do problemów skórnych, takich jak trądzik czy przesuszenie.

Jak pozbyć się nadmiaru sebum?

Żeby ograniczyć wydzielanie sebum warto sięgać po lekkie kosmetyki nawilżające. Zwróć uwagę czy w składzie wybranego produktu znajdują się substancje, takie jak kwas salicylowy, kwas azelainowy czy glinki, które regulują wydzielanie sebum.